Μάτι: 4 χρόνια από την φονική πυρκαγιά
Από μια Εθνική τραγωδία με πολλά αθώα θύματα που εκείνη την μέρα απλά ζούσαν στιγμές ενός καλοκαιρινού απογεύματος στον αγαπημένο τους τόπο…. Μεταξύ των θυμάτων πολλά παιδιά, πολλές οικογένειες που έμειναν μισές ή ξεκληρίστηκαν…. από την μια στιγμή στην άλλη! Ξαφνικά, μέσα σε μόλις λίγα λεπτά.
Θυμάμαι εκείνη την ημέρα όταν ακούσαμε ότι ξέσπασε φωτιά αρχικά στην Ραφήνα, να μας διαπερνά μια έντονη ανησυχία, αλλά με τίποτα να μην πηγαίνει το μυαλό μας σε αυτό που τελικά ακολούθησε! Στο χειρότερο σενάριο….
Δεν είναι εύκολο να ξέρεις ότι ο άνθρωπος σου δουλεύει εκεί κοντά στην περιοχή όπου ξεκίνησε η φωτιά…
Τελικά όμως η φωτιά αυτή έλαβε άλλη κατεύθυνση…. Πέρασε απέναντι από την Λεωφόρο Μαραθώνος έχοντας βάλει στόχο το Μάτι…. όπου και μέσα σε λίγο χρόνο οι φλόγες κατάφεραν να το τυλίξουν!
Μια φωτιά που χαρακτηρίστηκε από τα διεθνή μέσα ως η 2η πιο καταστροφική πυρκαγιά του 21ου αιώνα, μετά από αυτήν της Αυστραλίας το 2009.
Μια από τις πιο θανατηφόρες πυρκαγιές της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας, από την μεταπολεμική περίοδο και ύστερα.
Θυμάμαι τα ρεπορτάζ που κάλυπταν εκείνη την ημέρα αλλά και τις επόμενες της καταστροφής οι ρεπόρτερ διαφόρων καναλιών…. Τους θυμάμαι χαρακτηριστικά να περπατάνε στα αποκαΐδια ανάμεσα στα καμένα αυτοκίνητα μα και να βρίσκουν καμένους ανθρώπους….
Πόσοι από αυτούς τους ανθρώπους έτρεξαν για να σωθούν και είδαν τις φλόγες να έρχονται κατά πάνω τους; Πόσοι από αυτούς έτρεξαν για να βρουν μια έξοδο διαφυγής αλλά εγκλωβίστηκαν στην μέση του πουθενά; Πόσοι από αυτούς πήδηξαν στην θάλασσα;
Υπάρχουν και αυτοί που τα κατάφεραν. Που πρόλαβαν να ξεφύγουν από την πύρινη λαίλαπα, ενώ τα θυμούνται όλα μέχρι και σήμερα.
Θυμούνται αυτές τις εφιαλτικές στιγμές και το πως σώθηκαν από τύχη ή από θαύμα!
Μεταξύ αυτών πολλοί εγκαυματίες, τραυματισμένοι άνθρωποι, με τα σημάδια της φωτιάς και της καταστροφικής εκείνης ημέρας να βρίσκονται ακόμα επάνω τους….
Μα… τι να συγκριθεί με τις ψυχές που έφυγαν; 103 ζωές χάθηκαν σε ένα απόγευμα. Μέσα σε λίγα λεπτά. Μωρά και παιδιά χάθηκαν. Κόπηκε το νήμα της ζωής τους τόσο ξαφνικά. Ένα απόγευμα που λίγο πριν έμοιαζε σαν όλα τα άλλα. Όμως τελικά δεν ήταν. Τόσες αθώες ψυχές βρήκαν μαρτυρικό θάνατο. Δεν πρόλαβαν να σωθούν… 11 παιδιά.
Και αν είχαν γίνει όλα αλλιώς; Και αν υπήρχε άμεση κινητοποίηση και ενημέρωση; Αν υπήρχε και λειτουργούσε το σχέδιο έκτακτης ανάγκης και εκκένωσης; Αν το λιμενικό ήταν εκεί παρών; Αν η αστυνομία δεν έστελνε τα αυτοκίνητα μέσα στο Μάτι; Αν δεν άφηναν απροστάτευτη την περιοχή χωρίς εναέριο συντονισμό;
Τότε όλα θα ήταν διαφορετικά. Ακόμα και ένας από αυτούς τους 103 να ήταν σήμερα εδώ, θα ήταν όλα τόσο αλλιώς.
Ξέρεις κάτι; Δεν είναι όλα γραμμένα και της μοίρας παιχνίδια. Δεν είναι όλα θέμα τύχης ή ατυχίας.
Στην προκειμένη περίπτωση υπάρχουν ευθύνες. Ανθρώπινες ευθύνες αλλά και εγκληματικά λάθη που έφεραν αυτές τις τραγικές συνέπειες.
Δυστυχώς όμως στην χώρα μας, πολλοί εγκληματίες και πολλοί υπαίτιοι δεν τιμωρούνται. Κυκλοφορούν έξω ελεύθεροι. Όταν δε είναι άνθρωποι με αξιώματα και καρέκλες εκεί είναι ακόμα πιο εύκολα τα πράγματα. Μια αλλαγή θέσης (αναδιάταξη) αρκεί για να κουκουλωθεί το πράμα.
Για αυτό και οι εμπλεκόμενοι του τότε, οι κακοί πρωταγωνιστές στο Μάτι σήμερα είναι ακόμα σε υπεύθυνες θέσεις και μάλιστα αρχηγοί σωμάτων. 21 πρόσωπα κατηγορούμενα που μέχρι τώρα είναι ενεργά και στην πρώτη γραμμή. Όπως ο αξιωματικός που κατηγορείται ότι τότε άφησε το Μάτι χωρίς εναέριο συντονισμό, και σήμερα είναι υπεύθυνος επιχειρήσεων.
Και εμείς ακόμα αναρωτιόμαστε….
Οι άνθρωποι όμως δεν ξεχνάνε τόσο εύκολα. Οι νεκροί άφησαν ζωντανούς πίσω για να τους λησμονούν και να αγωνίζονται για την αλήθεια.
Για τον άδικο χαμό τους. Οι άνθρωποι δεν ξεχνάνε και δεν ξεχνιούνται τόσο εύκολα. Όσο οι υπόλοιποι τους θυμόμαστε.
Αν και η αλήθεια είναι ότι καμία υλική η χρηματική αποζημίωση δεν πρόκειται να χαρίσει ψυχική λύτρωση. Δεν πρόκειται να φέρει πίσω αυτούς τους 103 ανθρώπους. Αυτές τις αθώες παιδικές ψυχούλες που 23/7/18 άφησαν το τελευταίο τους χαμόγελο….
Αλλά τουλάχιστον ας πληρώσουν πραγματικά αυτοί που προκάλεσαν το μπάχαλο εκείνη την ημέρα. Αυτοί που δεν ήταν στις θέσεις τους όταν έπρεπε και δεν δούλεψαν όπως έπρεπε! Αυτοί που καθυστέρησαν…. Αυτοί που δεν έδωσαν τις σωστές οδηγίες και εντολές…. Αυτοί που γύρισαν πίσω το ελικόπτερο…. Αυτοί που έβριζαν στους ασύρματους….
Παίζοντας με την ανθρώπινη ζωή…. Ε ας πληρώσει και μια φορά κάποιος σε αυτή την χώρα! Στην Ελλάδα, στην χώρα της Δημοκρατίας που τα τελευταία χρόνια μας δείχνει το πόσο αρνούμαστε την ιστορία μας και για αυτό την αφήνουμε να επαναλαμβάνεται….
Στην Ελλάδα, στην χώρα που η δικαιοσύνη έχει χαθεί για τα καλά, ορίζοντας ένοχο κάποιον μα ταυτόχρονα αφήνοντας τον ελεύθερο!
Πέρυσι κάηκε ολόκληρη η Εύβοια, βάλανε φωτιά σε περιοχές της Αττικής όπως στην Βαρυμπόμπη σε μέρη που θα τα χαρακτήριζε κανείς ως «φιλετάκια». Είδαμε ανθρώπους με τσάντες στα χέρια και αγκαλιά τα ζώα τους να φεύγουν, να εγκαταλείπουν τον τόπο τους, τα σπίτια τους. Ενώ είδαμε σκληρές εικόνες και με πολλά τρομαγμένα και καμένα ζωάκια που έτρεχαν και αυτά να σωθούν. Ενστικτωδώς. Πολλά δεν τα κατάφεραν.
Είδαμε παιδάκια να φυγαδεύονται σε βάρκες για να σωθούν. Με μια αγωνία στο πρόσωπο τους, περιμένοντας για το αν θα ξανά δουν τους γονείς τους. Είδαμε δημάρχους με λάστιχα στα χέρια να προσπαθούν να βοηθήσουν και να φωνάζουν ότι δεν έχουν νερό ενώ τα πάντα καίγονται δίπλα τους!
Αναγνωρίσαμε άλλη μια φορά τον εθελοντισμό. Τους απλούς ανθρώπους της διπλανής πόρτας που πάλεψαν για να σώσουν και να σωθούν. Να σώσουν οτιδήποτε αν σώζεται.
Θλιβερές εικόνες. Ακόμα πιο θλιβερά γεγονότα που δυστυχώς μας αποδεικνύουν ξανά και ξανά πως μυαλό δεν βάζουμε. Πως η φράση «ποτέ ξανά άλλο Μάτι» ήδη αμφισβητείται. Γιατί πέρα από σπίτια σε κάθε μεγάλη φωτιά πάλι ζωές κινδυνεύουν.
Πάλι ουρλιαχτά ακούς. Τρομαγμένα πρόσωπα αντικρίζεις. Ανθρώπους ξενιτεμένους και «μετανάστες» μέσα στην ίδια τους την χώρα. Άνθρωποι που από την μια μέρα στην άλλη βρέθηκαν στον δρόμο!
Όχι δεν συγκρίνω την τραγωδία του 2018 στο Μάτι με καμία άλλη. Αλλά παρατηρώ και θυμάμαι. Δεν ξεχνάω τόσο εύκολα.
Βλέπω τι συμβαίνει γύρω μου. Και αναρωτιέμαι: πότε είναι έτοιμο αυτό το κράτος; Προετοιμασμένο; Πότε δουλεύει αυτός ο κρατικός μηχανισμός;
Αυτή την στιγμή που γράφω το άρθρο αυτό για τα 4 χρόνια από την φονική πυρκαγιά στο Μάτι, καίγεται ξανά η Πεντέλη αλλά και το Ντράφι…. Πριν λίγες μέρες κάηκε το όμορφο Ρέθυμνο και λίγο πιο πριν το νησί της Σάμου. Πρωταγωνιστές και θεατές στο ίδιο έργο ξανά και ξανά….
Για το τέλος θέλω να κρατήσω την σημερινή εικόνα από το Μάτι. Μόνο την εικόνα του. Την ζωή που δειλά δειλά έχει ξανά δημιουργηθεί…. Τους ανθρώπους μα και τις επιχειρήσεις που μέσα από τις στάχτες τους ξαναγεννήθηκαν. Την φύση και το πράσινο που έχει αρχίσει σιγά σιγά να ζωντανεύει….
Και αυτή είναι η αισιόδοξη πλευρά της ιστορίας….
Διάβασε επίσης: Μάτι σήμερα: δύο χρόνια μετά την φονική πυρκαγιά
Το άρθρο μου αυτό όμως παραμένει ως ένα μικρό αφιέρωμα και μια ελάχιστη ένδειξη σεβασμού για τους ανθρώπους του Ματιού.
Για τους κατοίκους. Για αυτούς που έφυγαν αλλά και για αυτούς που έμειναν. Γιατί για τους νεκρούς δεν φταίξανε οι μάντρες.
Γιατί ενώ υπάρχει καραμπινάτη έκθεση σε θανατηφόρο κίνδυνο το πόρισμα καταπέλτης του ανακριτή ΚΑΚΟΥΡΓΗΜΑ ακόμα αιωρείται. Ακόμα αμφισβητείται και ξανά ακούμε για πλημμελήματα. Ενώ φυσικά και οι αποζημιώσεις ακόμα δεν έχουν δοθεί. Με την γραφειοκρατία ακόμα να τους ταλαιπωρεί. Τις 510 οικογένειες που έμειναν χωρίς σπίτι. Και τα 3000+ σπίτια που χρειάζονται επισκευή.
Μα περισσότερο θέλω να απευθυνθώ σε αυτούς που δεν θα έκαναν τίποτα διαφορετικό και σε εκείνους που τους έτυχε η στραβή στην βάρδια τους.
Αλλά και σε αυτούς που είναι περήφανοι για τις υπηρεσίες της Ελληνικής Αστυνομίας λέγοντας μάλιστα πως έκαναν εξαιρετική δουλειά. Ακόμα περισσότερο σε αυτούς που δεν ήθελαν να μπλέξουν. Που λέγανε στο τηλέφωνο: «Οι άλλοι έκαψαν 100 άτομα και πήραν και βαθμό! Έτσι γίνεται το παιχνίδι στην Ελλάδα».
Αλήθεια όλοι εσείς κοιμάστε τα βράδια; 4 χρόνια μετά οι φωνές από τα ουρλιαχτά εκείνων των ανθρώπων που κάηκαν ζωντανοί, δεν ηχούν ακόμα στα αυτιά σας;
Προς το τέλος αυτού του άρθρο μνήμης σου αφήνω να δεις ένα μικρού μήκους ντοκιμαντέρ για το Μάτι, της Σεμέλης Λουκέρη, το οποίο διακρίθηκε στο Πανεπιστήμιο του Sussex (Μάτι: Παγιδευμένοι στη φωτιά) :
Και θέλω να θέσω ένα ερώτημα!
Πόσα «Μάτι» χρειάζονται ακόμα για να υπάρξει πρόληψη σε αυτή την χώρα;
Ραντεβού στις 23/7/2022 στην εκδήλωση της 4ηςμαύρης επετείου από τη φονική πυρκαγιά που έπληξε την Ανατολική Αττική.
Όλοι μαζί μια φωνή για να μην μείνει το έγκλημα δίχως τιμωρία.